راه شلمچه- حمید خوش سیرت کارشناس حوزه صنعت؛ در شرایطی که صنعت ایران در سخت ترین شرایط تحریم ،در حال رشد و صادرات به بسیاری از کشورها می باشد و بار عمده اشتغال جوانان به دوش صنایع بزرگ،کوچک و متوسط و اصناف می باشد ناترازی برق صنایع، اصناف و بازار را با تعطیلی های اجباری در شرایطی قرار می دهد که صاحبان تولید و تجارت روزهای سختی را سپری کنند.
اما اولویت اصلی کشور برای رفع ناترازی برق در همه ی حوزه ها،احداث نیروگاه های خورشیدی و تجدیدپذیر می باشد.صنعت برق در ایران با کسری بیش از ۲۵ هزار مگاوات روبه رو می باشد.امروز و در طی دو دهه گذشته کشورهای مختلف برای رفع مشکلات تامین برق و عدم استفاده از سوخت های فسیلی با برنامه ریزی درست توانسته اند همانند بسیاری از حوزه های دیگر خود این مشکل را نیز رفع کنند.سهم انرژی های تجدید پذیر در اروپا از کل تولید برق در سال ۲۰۰۴، 18/4 درصد بوده است که همین مقدار نیز در سال ۲۰۲۲ به ۳۰ درصد رسیده است.
سهم انرژی هایی همچون باد و خورشید در سال ۲۰۰۴ ، ۲/۸ درصد را تشکیل می دادند که همین موارد نیز در سال ۲۰۲۲ از مرز ۴۰ درصد گذشت.نکته حائز اهمیت آن است که همین مقدار تولید برق در سال ۲۰۲۳ به نسبت سال گذشته آش ۵۰ درصد رشد داشته است.کشورهای پیشرو در این اقدام مهم چین،قاره اروپا و امریکا بوده اند که تا سال ۲۰۲۲ به ترتیب ۱۵،۱۷،۳۸ درصد برق تولیدی آن ها از انرژی خورشیدی بوده است.
آنچه که مهم می باشد این است که در جهان با برنامه ریزی ،اقدامات و مدیریتی درست توانسته اند به نتیجه ای قابل قبول برسند و از تجربه ایرانیان قدیمی استفاده کردند که “علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد”.
اما ایران ظرفیت بسیار بالایی را در جهت استفاده از انرژی های پاک بویژه خورشیدی و بادی را دارد ولی سرمایه گذرای در آن سرعت بالایی به نسبت سایر کشورها ندارد.این سرمایه گذرای در انرژی پاک “اقتصاد سبز “ است ،یعنی انتقال از الگوهای سنتی مصرف منابع ناپایدار به مدل هایی پایدارتر است که در آن از منابع تجدیدپذیر استفاده می شود و تولید مقدار کمتری زباله و آلودگی صورت می گیرد.اقتصادسبز نه تنها به بهبود کیفیت محیط زیست کمک می کند بلکه باعث ایجاد فرصت های شغلی جدید می شود و توسعه پایدار و افزایش بهره وری اقتصادی را ترویج می دهد.
افزایش بی رویه مصرف برق و استفاده از انرژی های فسیلی برای تولید برق به جهت ارزان بودن در ایران و زیرساخت های قدیمی موجود که همین نکته منجر به از دست رفتن ۱۳ درصد برق تولیدی می شود، پیامدهای مختلفی از جمله در حوزه محیط زیست،تغییر اقلیم،موضوعات امنیتی،اخلال در زندگی و مصارف مسکونی،تجاری،صنعتی،کشاورزی و مشاغل خانگی را دارد.
اما اینجا قبل از آنکه کاری صورت پذیرد و یا شرایط بحرانی و مشکلات برای مردم،تجار،صنعتگران و کشاورزان گفته شود و سیاست های تشویقی و تسهیل در قوانین جهت احداث نیروگاه های خورشیدی برای صنعت و اصناف ایجاد شود،قانون وضع می شود و تکلیف می شود که اگر این کار صورت نپذیرد صنایع جریمه و مبلغ بالای هزینه برق را باید بپردازند!
ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش بنیان مصوب سال ۱۴۰۱ صراحت دارد که” صنایع با قدرت مصرف بیشتر از یک مگاوات موظف شده اند معادل یک درصد از برق مورد نیاز سالانه خود را از طریق نیروگاه های تجدیدپذیر تامین کنند!و در پایان سال پنجم قانون به ۵ درصد باید برسد! در غیر اینصورت وزارت نیرو موظف است درصد ذکر شده از برق مصرفی این صنایع را با تعرفه برق تجدیدپذیر محاسبه کند!
باید قبل از تصویب همه این قوانین و تکلیف های اجباری برای صنعت و اصناف که اشتغال و بازار کشور تحت تاثیر کامل ناترازی های دستوری برقی قرار گرفته است،رفت و آمدهای اداری و قوانین دست و پاگیر و دیوان سالاری اداری و برخی انحصار خاص برای هرگونه سرمایه گذرای در این عرصه کاملا برداشته شود تا کاری که اروپا و کشورهای دیگر از جمله چین با برنامه ریزی مدون و حذف قوانین زائد در طی دو‌دهه انجام دادند تا ناترازی برق و استفاده از انرژی پاک در آن کشورها به سرانجامی مطلوب برسد، ما هم باید همان مسیر درست را طی کنیم تا بتوانیم مشکل بزرگ ناترازی برق را برای همه مردم در همه صنوف حل کنیم.
حل مشکل ناترازی برق نیازمند عزم ملی برای رفع ناترازی دستورات و قوانین زیاد و دست و پاگیر مدیریتی دارد.
